Dijital içerik üreticilerinin uzun süredir gündeme taşıdığı telif düzenlemeleriyle ilgili somut adım geliyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, dijital telif yasası için net bir takvim verildi. Yeni yasa, çevrim içi mecralarda içerik kullanan platformların sorumluluğunu artırmayı ve içerik üreticilerine gelir adaleti sağlamayı hedefliyor.
Dijital Telif Yasa Tasarısı Hazırlandı
Bakanlık, dijital telif haklarını koruma altına alan yasa tasarısının teknik çalışmalarının tamamlandığını ve kısa süre içerisinde Meclis gündemine geleceğini duyurdu. Özellikle haber içerikleri, video platformlarındaki yayınlar ve sosyal medya mecralarında yeniden kullanılan metin, görsel ve videolar bu düzenlemeyle birlikte yasal koruma kapsamına alınacak.
Açıklamada dikkat çeken ifadelerden biri şu şekildeydi:
“Yıllardır dijitalde üretilen içeriklerin izinsiz kullanımı konusunda büyük bir boşluk vardı. Yeni düzenlemeyle içerik sahibinin izni ve hakkı gözetilmeden hiçbir içerik yeniden kullanılamayacak.”
Yasanın Kapsamı Geniş: Platformlar ve Kullanıcılar Etkilenecek
Yeni yasa yalnızca haber siteleri veya sosyal medya fenomenlerini değil; aynı zamanda içerik paylaşımı yapan her türden dijital platformu da kapsayacak. Özellikle kullanıcı tarafından oluşturulan içeriklerin (UGC) denetimi konusunda platformlara yasal sorumluluk yüklenecek.
Öne çıkan düzenleme alanları:
- İçerik üreticisine dijital telif geliri sağlanması
- Platformlara lisans zorunluluğu getirilmesi
- İzinsiz içerik paylaşımına karşı hızlı erişim engeli
- Otomatik içerik tanıma ve kaldırma sistemleri için teknik yükümlülük
- İçeriklerin yapay zekâ tarafından yeniden üretilmesi durumunda telif haklarının korunması
Uygulama Tarihi İçin İlk Tarih Verildi
Yetkili isim, dijital telif yasasının yasama dönemi içinde gündeme alınacağını ve 2025 yılı ortasına kadar yürürlüğe girmesinin planlandığını belirtti. Bu sürecin ardından uygulama kılavuzları yayınlanacak ve sektörel geçiş süreci başlayacak.
Yasa çıktığında ilk etapta dijital haber mecraları, dijital yayıncılık platformları ve sosyal medya içerik üreticileri doğrudan etkilenecek. Geçiş sürecinde ise telif altyapısı bulunmayan platformlara uyum süresi tanınacak.
İçerik Üreticileri Düzenlemeyi Olumlu Karşıladı
Yıllardır dijital içeriklerin izinsiz kullanımına karşı telif hakkı mücadelesi veren bağımsız içerik üreticileri ve medya kuruluşları, yeni düzenlemeyi olumlu karşıladı. Özellikle video ve metin içeriklerinin, platformlar tarafından kullanılarak gelir elde edilmesine rağmen üreticinin hiçbir hak alamaması sıkça eleştiriliyordu.
Yeni yasa ile birlikte, platformlar üzerinden yayınlanan her içeriğin kullanım hakkı doğrudan üreticiye ait olacak ve izinsiz paylaşımlar için yaptırımlar uygulanabilecek.
Telif İhlallerine Yüksek Cezalar Geliyor
Yasada yer alması beklenen bir diğer önemli madde ise idari para cezaları. İçerik sahibinin izni olmadan kullanılan materyaller için hem kullanıcıya hem de platforma yönelik ciddi yaptırımlar öngörülüyor. İhlallerin devamı halinde içerik kaldırma ve reklam gelirinin kesilmesi gibi uygulamalar da devreye girecek.
Bu sayede dijitaldeki içerik korsanlığıyla etkin mücadele hedefleniyor.
Yeni dijital telif yasası, yalnızca telif sahiplerini değil, internet ortamındaki tüm içerik akışını ve gelir dağılımını yeniden şekillendirecek nitelikte. Geri sayımın başladığı bu dönemde, hem içerik üreticileri hem de dijital platformlar yeni döneme hazırlanmak zorunda. Meclis onayı sonrası sektör genelinde önemli bir dönüşüm bekleniyor.